Η ρήξη του μηνίσκου είναι ένας από τους συνηθέστερους τραυματισμούς του γόνατος και πλήττει, κυρίως, άτομα που ασχολούνται με αθλήματα, όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, ο στίβος, το τένις κ.α.. Παρόλα αυτά, ρήξη μηνίσκου μπορεί να υποστεί και κάποιος που δεν αθλείται. Η ρήξη μηνίσκου μπορεί να είναι μερική ή πλήρης και αναλόγως το σχήμα της, οριζόντια, κάθετη ή σύνθετη. Επίσης, αναλόγως την αιτιολογία χωρίζεται σε τραυματικού ή εκφυλιστικού τύπου και αναλόγως την εντόπιση της, σε προσθίου ή οπισθίου κέρατος και σώματος μηνίσκου. Μέσα στην άρθρωση του γόνατος τα οστά καλύπτονται από χόνδρο, που τα προστατεύει από την τριβή. Οι μηνίσκοι, ο έσω και ο έξω, βρίσκονται μεταξύ του μηριαίου οστού και της κνήμης. Με το ημισεληνοειδές σχήμα και την ελαστική σύστασή τους συμβάλλουν στην προστασία της άρθρωσης κατανέμοντας τα φορτία που δέχεται το γόνατο, τόσο στον αθλητισμό, όσο και στην καθημερινότητα, δημιουργώντας συνθήκες ομαλής κίνησης και λειτουργίας των γονάτων.
Η συχνότερη αιτία που προκαλεί ρήξη μηνίσκου είναι ο τραυματισμός σε αθλητική δραστηριότητα. Συνήθως, η ρήξη μηνίσκου συμβαίνει μετά από κινήσεις απότομης κάμψης και στροφής του γόνατος. Σε άτομα μεγάλης ηλικίας, η αιτία για ρήξη μηνίσκου είναι εκφυλιστικού χαρακτήρα, μπορεί να προκληθεί ακόμα και με απλές καθημερινές κινήσεις, εάν αυτές εκτελεστούν απότομα, π.χ. εντονότερο περπάτημα, χορός, βαθύ κάθισμα κ.α.
Έντονος πόνος στο γόνατο.
Πρήξιμο – υγρό στην άρθρωση.
Αδυναμία ή απώλεια εύρους κίνησης της άρθρωσης, δυσκαμψία, ακόμη και εμπλοκή του γόνατος.
Αίσθημα αστάθειας του γόνατος.
Αισθητός ήχος στο εσωτερικό της άρθρωσης του γόνατος.
Ο ορθοπεδικός, κατά την κλινική εξέταση, ψηλαφίζει και ασκεί πιέσεις στο μεσάρθριο διάστημα του γόνατος. Επίσης, κάμπτει και τεντώνει το γόνατο του ασθενούς, προσθέτοντας και στροφικές κινήσεις. Σε περίπτωση που υπάρχει ρήξη μηνίσκου, κατά την εκτέλεση των κινήσεων αυτών θα προκληθεί οξύς πόνος και μπορεί ακουστεί ένας χαρακτηριστικός ήχος «κλικ».
Η επιβεβαίωση της διάγνωσης γίνεται κυρίως με τη μαγνητική τομογραφία. Οι ακτινογραφίες παρότι δεν απεικονίζουν το μηνίσκο, μπορούν να μας δείξουν άλλα συνοδά προβλήματα, όπως οστεόφυτα κ.α.. Η μαγνητική τομογραφία απεναντίας, είναι ειδική στην απεικόνιση των βλαβών του μηνίσκου και αποκαλύπτει με μεγάλη λεπτομέρεια τη ρήξη του μηνίσκου.
Σε περιπτώσεις όπου η ρήξη μηνίσκου είναι πρόσφατη ή μικρή ακολουθείται η συντηρητική μέθοδος:
Ανάπαυση και ξεκούραση.
Περίδεση του σημείου, για την αποφυγή πρηξίματος.
Παγοθεραπεία, για 20 λεπτά, τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, για τις επόμενες ημέρες.
Χορήγηση μη στεροειδών αντιφλεγμονώδων φαρμάκων.
Διακοπή κάθε αθλητικής δραστηριότητας, με περιορισμό και των καθημερινών ασχολιών.
Εάν τα συμπτώματα συνεχίζονται, δημιουργώντας μεγαλύτερη βλάβη στο γόνατο, τότε κρίνεται αναγκαία η χειρουργική αντιμετώπιση με αρθροσκόπηση. Πλέον, οι επεμβάσεις για τη ρήξη μηνίσκου γίνεται μόνο αρθροσκοπικά και με αυτόν τον τρόπο μπορεί να διαπιστωθεί εάν η βλάβη χρειάζεται συρραφή ή αφαίρεση του σχισμένου κομματιού, δηλ. μερική μηνισκεκτομή. Καθώς ο μηνίσκος είναι πολύ σημαντικός για τη σωστή λειτουργία του γόνατος, γίνεται προσπάθεια συρραφής της ρήξης και όχι μερικής μηνισκεκτομής. Για να πραγματοποιηθεί, όμως, κάτι τέτοιο θα πρέπει να υπάρχουν σαφείς ενδείξεις. Μετά τη συρραφή της ρήξης ο ασθενής επιτρέπεται να πατήσει ελαφρά το πόδι του κρατώντας πατερίτσες για περίπου ένα μήνα, έτσι ώστε να μη φορτίζεται το γόνατο. Μετά από ένα μήνα πρέπει να ξεκινήσει ειδικές ασκήσεις αποκατάστασης, οι οποίες αρχικά επικεντρώνονται στην ανάκτηση του εύρους κίνησης του γόνατος. Ακόμα, η φυσικοθεραπεία είναι εξαιρετικά σημαντική. Η πλήρης αποκατάσταση μετά από τη συρραφή διαρκεί γύρω στους 3 μήνες, ενώ μετά από μια μηνισκεκτομή περίπου 3 με 4 εβδομάδες.
Η αρθροσκόπηση του γόνατος είναι μια ελάχιστα παρεμβατική μέθοδος, δίνει πολύ καλά αποτελέσματα, γίνεται με κάθε νάρκωση και ο ασθενής επιστέφει την ίδια ημέρα στο σπίτι του.
Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
Το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα είναι μια επώδυνη πάθηση του χεριού, η οποία εξελίσσεται σταδιακά. Προκαλείται από τη συμπίεση του μέσου νεύρου στον καρπό, με αποτέλεσμα το μούδιασμα και τον πόνο του χεριού. Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένας στενός σωλήνας στον καρπό, του οποίου η κάτω μεριά διαμορφώνεται από τα οστά του καρπού, ενώ η πάνω του πλευρά καλύπτεται από τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Το μέσο νεύρο περνά μέσω του σωλήνα αυτού στον καρπό και ελέγχει την αίσθηση της παλάμης, του δείκτη, του μέσου δακτύλου και τους μύες γύρω από τη βάση του αντίχειρα. Μέσα από τον καρπιαίο σωλήνα περνούν, επίσης, οι τένοντες που είναι υπεύθυνοι για την κάμψη των δακτύλων.
Ποια αίτια προκαλούν το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα;
Το σύνδρομο αυτό προκαλείται από την πίεση που δέχεται το μέσο νεύρο και ορισμένες από τις αιτίες που οδηγούν σε αυτό είναι:
Επαναλαμβανόμενη και συνεχής χρήση των χεριών σε άτομα που ασχολούνται με χειρονακτικές εργασίες, π.χ. σε εργαζόμενους της καθαριότητας, χειριστές ηλεκτρονικών υπολογιστών, ηλεκτρολόγοι, σερβιτόροι, πωλητές κ.α..
Τραυματισμός του καρπού, όπως στο διάστρεμμα και κυρίως στο κάταγμα του καρπού μετά από πτώση. Μπορεί να έχουμε άμεση έναρξη των συμπτωμάτων, λόγω της αιμορραγίας μέσα στο σωλήνα από το κάταγμα, οπότε θα χρειαστεί άμεση αντιμετώπιση.
Σε ορισμένες παθήσεις, όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα, σακχαρώδης διαβήτης, θυρεοειδοπάθεια, νεφροπαθείς κ.α..
Ορμονικές διαταραχές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της εμμηνόπαυσης, καθώς και σε χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
Γυναικείο φύλο και οικογενειακό ιστορικό, γιατί πιθανώς να υπάρχει από κατασκευής στενός καρπιαίος σωλήνας.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα;
Ο ασθενής με σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα παραπονιέται συνήθως για:
Μούδιασμα στο χέρι.
Πόνος στο χέρι, που αντανακλά και στο βραχίονα ή τον καρπό και πολλές φορές τον ξυπνά τη νύχτα.
Αίσθημα καύσου στην περιοχή κατανομής του μέσου νεύρου στην παλαμιαία επιφάνεια του χεριού.
Περιστασιακό μυρμήγκιασμα στην περιοχή κατανομής του μέσου νεύρου.
Περιστασιακός πόνος στον πήχη, μεταξύ αγκώνα και καρπού.
Αίσθημα βάρους στον καρπό.
Πόνος ή μούδιασμα που χειροτερεύει όταν οι ασθενείς δε χρησιμοποιούν τα χέρια τους και συχνά τους ξυπνάει μέσα στη νύχτα.
Ακαμψία στα δάκτυλα τις πρωινές ώρες, μόλις σηκωθείτε από το κρεβάτι.
Αδυναμία του χεριού με αποτέλεσμα να πέφτουν πράγματα.
Δυσκολία χρήσης του αντίχειρα σε απλές καθημερινές εργασίες.
Πώς γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα;
Με την κλινική εξέταση, όπου πραγματοποιούνται ειδικές δοκιμασίες αισθητικότητας στα δάκτυλα. Έτσι, ο γιατρός μπορεί να διαπιστώσει αν υπάρχει μούδιασμα, αλλά και αδυναμία των μυών γύρω από τη βάση του αντίχειρα. Μετά την κλινική εξέταση, ακολουθεί ο ηλεκτροφυσιολογικός έλεγχος. Κατά αυτόν τον έλεγχο καταγράφονται, με την εφαρμογή ηλεκτροδίων στο δέρμα, η αισθητικότητα και η κινητικότητα της ταχύτητας του μέσου νεύρου (ηλεκτρομυογράφημα).
Με ποιες θεραπείες αντιμετωπίζεται το σύνδρομο του καρπιαίου σωλήνα;
Όταν γίνει έγκαιρη διάγνωση, σε αρχικό στάδιο, μπορεί να αντιμετωπιστεί, χωρίς τη χειρουργική επέμβαση, με συντηρητική θεραπεία, η οποία περιλαμβάνει:
Ξεκούραση – Αλλαγή δραστηριοτήτων.
Παγοθεραπεία, η τοποθέτηση πάγου για περίπου 15 με 20 λεπτά, δυο φορές την ημέρα.
Νάρθηκας, συνήθως κατά τη διάρκεια της νύχτας, για να κρατάει τον καρπό σε μια ουδέτερη θέση.
Αντιφλεγμονώδη σκευάσματα.
Ενέσεις κορτικοστεροειδών.
Φυσικοθεραπεία.
Σε περιπτώσεις όπου η συντηρητική θεραπεία δεν επιφέρει αποτελέσματα ή το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα είναι σε προχωρημένο στάδιο η οριστική λύση είναι η χειρουργική επέμβαση.
Χειρουργική επέμβαση για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
Η επέμβαση για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα πραγματοποιείται με τοπική αναισθησία και διαρκεί περίπου 15 με 20 λεπτά.
Η επέμβαση, δηλ. η διατομή του εγκάρσιου συνδέσμου και η διάνοιξη του καρπιαίου σωλήνα, γίνεται είτε μέσω μικρής τομής στο δέρμα, είτε ενδοσκοπικά. Ο ιατρός κάνει μια πολύ μικρή πύλη (1-2 εκ.) και με τη χρήση ειδικής κάμερας, που εισέρχεται κάτω από τον εγκάρσιο σύνδεσμο του καρπού, τον κόβει. Με τον τρόπο αυτό δεν πιέζεται το νεύρο και υποχωρούν γρήγορα τα συμπτώματα του ασθενούς. Στη συνέχεια, αμέσως μετά την επέμβαση δίνονται στον ασθενή οι κατάλληλες οδηγίες και επιστρέφει στο σπίτι του. Γενικά, οι ασθενείς μπορούν να επιστρέψουν στις καθημερινές τους δραστηριότητες σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Κάταγμα ισχίου
Το κάταγμα του ισχίου αποτελεί ένα συχνό τραυματισμό σε άτομα μεγάλης ηλικίας με οστεοπόρωση και συμβαίνει τις περισσότερες φορές μετά από μια απλή πτώση στο έδαφος. Εκτός της οστεοπόρωσης μπορεί να συνυπάρχει και άλλη σοβαρή παθολογία, όπως κακοήθεια και οστικές μεταστάσεις, διαταραχές του μεταβολισμού των οστών, αιτίες που μειώνουν την πυκνότητα του οστού και καθιστούν το ισχίο πιο ευάλωτο στο κάταγμα. Ωστόσο, το κάταγμα ισχίου παρατηρείται και σε νεότερα άτομα έπειτα από σοβαρά ατυχήματα, οπότε και συνυπάρχουν και άλλοι τραυματισμοί. Κλινικά, κάθε άτομο ηλικίας 60 ετών και άνω που παραπονείται για πόνους στην περιοχή του ισχίου μετά από μία πτώση, είναι ύποπτο και χρειάζεται τον κατάλληλο ακτινολογικό έλεγχο.
Τα είδη των καταγμάτων του ισχίου
Αναλόγως το σημείο του οστού που έχει υποστεί το κάταγμα, διακρίνεται σε:
Υποκεφαλικό. Είναι το ενδαρθρικό κάταγμα που γίνεται στο επίπεδο του αυχένα του μηριαίου οστού. Όταν είναι παρεκτοπισμένο μπορεί να προκαλέσει απώλεια αιμάτωσης της μηριαίας κεφαλής και να χρειαστεί αντικατάσταση της με τεχνητή κεφαλή, δηλαδή πρόθεμα.
Διατροχαντήριο. Το κάταγμα αυτό συμβαίνει κάτω από τον αυχένα του μηριαίου, μεταξύ οστικών προεξοχών, οι οποίοι ονομάζονται τροχαντήρες.
Υποτροχαντήριο. Συμβαίνει κάτω από το επίπεδο του ελάσσονος τροχαντήρα μέχρι και 7,5 εκατοστά χαμηλότερα.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει ένα κάταγμα ισχίου;
Το κάταγμα ισχίου παρουσιάζει τα εξής συμπτώματα:
Πόνο στην εξωτερική επιφάνεια του ισχίου και στη βουβωνική περιοχή, που επιδεινώνεται όταν ο ασθενής προσπαθεί να ανασηκώσει και να μετακινήσει το σκέλος του.
Αδυναμία κίνησης του κάτω άκρου.
Μώλωπες στο μηρό, όταν το κάταγμα δεν είναι πρόσφατο.
Παραμόρφωση ποδιού με βράχυνση και έξω στροφή του.
Πώς διαγιγνώσκεται το κάταγμα ισχίου;
Το κάταγμα του ισχίου διαγιγνώσκεται από έμπειρο ορθοπαιδικό, με την κλινική εικόνα, την παραμόρφωση του ποδιού και με τη βοήθεια των καταλλήλων ακτινογραφιών της λεκάνης και του μηριαίου ή αν κριθεί απαραίτητο στις ύποπτες περιπτώσεις, που δεν υπάρχει παρεκτόπιση, με αξονική τομογραφία.
Πώς θεραπεύεται το κάταγμα ισχίου;
Συνήθως το κάταγμα του ισχίου αντιμετωπίζεται με χειρουργική θεραπεία. Η αναισθησία που επιλέγουν, συνήθως, είναι από τη μέση και κάτω και λέγεται ραχιαία. Σε απαρεκτόπιστο κάταγμα και σε ασθενείς μη περιπατητικούς, των οποίων οποιαδήποτε μορφή αναισθησίας μπορεί να επηρεάσει την υγεία, ενδεχομένως να αποφασιστεί συντηρητική θεραπεία. Το υποκεφαλικό κάταγμα ισχίου αντιμετωπίζεται τις περισσότερες φορές με ημιολική ή ολική αρθροπλαστική ισχίου, δηλαδή αντικατάσταση της σπασμένης κεφαλής του ισχίου με ειδική πρόθεση, αναλόγως την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενούς. Η αντιμετώπιση του διατροχαντήριου και του υποτροχαντήριου κατάγματος ισχίου γίνεται στις ημέρες μας με ενδομυελική ήλωση, όπου ο ενδομυελικός ήλος εισάγεται στον αυλό του μηριαίου μέσα από μικρή προσπέλαση 2 εκ., ενώ σπανιότερα αντιμετωπίζεται με ήλωση με ειδική πλάκα και ολισθαίνοντα ήλο.
Ποια είναι η μετεγχειρητική πορεία του κατάγματος ισχίου;
Ο ασθενής παραμένει στο νοσοκομείο μία με τρεις ημέρες, μέχρι να σταθεροποιηθεί η γενικότερη κατάσταση της υγείας του. Στη συνέχεια, την αμέσως επόμενη μέρα από το χειρουργείο κινητοποιείται με μετρική φόρτιση του σκέλους χρησιμοποιώντας για την υποστήριξη του «Π». Έτσι αρχίζει να κάνει λειτουργίες πρώτης ανάγκης, όπως να πηγαίνει στην τουαλέτα. Στο σπίτι εφαρμόζει ειδικό πλάνο αποκατάστασης, το οποίο το διαμορφώνει ο γιατρός του. Το πλάνο αυτό περιλαμβάνει αντιπηκτική αγωγή, χρήση ελαστικών καλτσών διαβαθμισμένης συμπίεσης και ήπιων αναλγητικών, όπως η παρακεταμόλη και φυσικά ελέγχεται η αγωγή για την οστεοπόρωση. Μετά από 6 εβδομάδες ο ασθενής πραγματοποιεί νέο ακτινολογικό έλεγχο και η κίνησή του γίνεται καλύτερη με τη χρήση τρίποδου μπαστουνιού και τις κατάλληλες ασκήσεις για τη σταδιακή επαναφορά του ασθενούς στις καθημερινές του δραστηριότητες.
