Χρήστος Μιχαλακέας
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
ΑΡΘΡΑ
1. Προληπτικός Έλεγχος και Αντιμετώπιση Παραγόντων Καρδιαγγειακού Κινδύνου
Τα καρδιαγγειακά νοσήματα (στεφανιαία νόσος και έμφραγμα μυοκαρδίου, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, περιφερική αρτηριακή νόσος) αποτελούν το πρώτο αίτιο απώλειας ζωής στις προηγμένες δυτικές κοινωνίες, συμπεριλαμβανομένου και της χώρας μας. Πρόκειται για νοσήματα στα οποία κοινή συνιστώσα αποτελεί η αθηροσκλήρωση, δηλαδή η διαδικασία με την οποία αθηρωματικές πλάκες σχηματίζονται στο τοίχωμα των αρτηριών του σώματος. Οι κλινικές εκδηλώσεις της αθηροσκλήρωσης είναι ανάλογες με το όργανο το οποίο αυτές οι αρτηρίες αιματώνουν. Έτσι, η πρώτη εκδήλωση της πάθησης μπορεί να είναι ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) όταν παραβλάπτεται η αιμάτωση του εγκεφάλου, έμφραγμα του μυοκαρδίου, στηθάγχη, καρδιακή ανεπάρκεια ή αιφνίδιος θάνατος όταν προσβάλλονται τα στεφανιαία αγγεία της καρδιάς και τέλος πόνος στα κάτω άκρα ή ακόμα και ακρωτηριασμός όταν προσβάλλονται οι αντίστοιχες αρτηρίες των άκρων.
Αν και δεν υπάρχει ένα αποκλειστικά υπεύθυνο αίτιο για την εμφάνιση της αθηροσκλήρωσης, εντούτοις έχουν ανακαλυφθεί αρκετοί παράγοντες κινδύνου που οδηγούν στην εκδήλωση της νόσου. Η ηλικία, το φύλο, η κληρονομικότητα, το κάπνισμα τσιγάρου, ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ), η δυσλιπιδαιμία (αυξημένη «κακή» χοληστερόλη), η καθιστική ζωή, το στρες, η παχυσαρκία παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση αθηρωματικών βλαβών στα αγγεία. Και φυσικά, σημαντικό είναι το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους προαναφερθέντες παράγοντες κινδύνου μπορούν να προληφθούν ή να αντιμετωπισθούν με κατάλληλη αγωγή.
Ο ρόλος της προληπτικής καρδιολογίας βασίζεται σε αυτήν ακριβώς τη γνώση. Ο έμπειρος καρδιολόγος μπορεί να αξιολογήσει τον ενδεχόμενο κίνδυνο που διατρέχει ένα άτομο να εμφανίσει μελλοντικά καρδιαγγειακό νόσημα. Η λήψη του ιστορικού του ασθενούς, η φυσική εξέταση και ο κατάλληλος διαγνωστικός έλεγχος έχουν μεγάλη αξία στον εντοπισμό ατόμων σε αυξημένο κίνδυνο. Έτσι, ο ιατρός μπορεί να να προστατεύσει τον ασθενή του με κατάλληλη συμβουλευτική, υγιεινοδιαιτητική ή φαρμακευτική παρέμβαση.
Δυστυχώς το όφελος για την υγεία των ασθενών τις περισσότερες φορές δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό. Και αυτό συμβαίνει διότι η αθηροσκλήρωση μπορεί να ξεκινήσει από νεαρή ηλικία, όμως μεσολαβούν χρόνια έως και δεκαετίες μέχρι την εκδήλωση κάποιου δυσάρεστου κλινικού συμβάντος. Εντούτοις, η πρόληψη των επεισοδίων που μπορούν αν οδηγήσουν σε σημαντική αναπηρία ή και στο θάνατο έχει μεγάλη σημασία για το άτομο, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο. Άλλωστε, ο αιφνίδιος καρδιακός θάνατος αποτελεί δυστυχώς συχνά την πρώτη, και συνήθως μοιραία, εκδήλωση στεφανιαίας νόσου που
αφορά ολοένα και νεότερα σε ηλικία άτομα.
Είναι σημαντικό να γίνει αντιληπτό ότι θεραπευτικές παρεμβάσεις που θα γίνουν σε νεαρή ηλικία υποθηκεύουν το μέλλον του ατόμου, προστατεύοντας το όχι μόνο για τα επόμενα έτη, αλλά για το υπόλοιπο της ζωής του. Έτσι, η υιοθέτηση ενός περισσότερο υγιεινού τρόπου ζωής, όπου έχουν θέση η καθημερινή άσκηση, η διατήρηση του φυσιολογικού σωματικού βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος και του στρες θα προστατεύσει τους ασθενείς από την πιθανή εκδήλωση καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Επιπλέον, το σκέλος της υγιεινοδιαιτητικών παρεμβάσεων έχει δύο τεράστια οφέλη έναντι της φαρμακοθεραπείας: είναι οικονομικότερο και ελεύθερο ανεπιθύμητων ενεργειών. Εντούτοις, όταν οι παράγοντες κινδύνου δεν μπορούν να τεθούν υπό έλεγχο με υγιεινοδιαιτητικά μέτρα, όπως λ.χ. σε κληρονομούμενες μορφές υπερλιπιδιαμίας ή στην ιδιοπαθή αρτηρακή υπέρταση, έχει θέση συμπληρωματικά η λήψη κατάλληλης φαρμακευτική αγωγής.
Φυσικά, δεν ωφελούνται όλα τα άτομα με τον ίδιο τρόπο. Ο ρόλος του καρδιολόγου είναι να αξιολογήσει ποια άτομα βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο και να εστιάσει την προσπάθεια του σε συνεργασία με τον ασθενή να μετριάσει τον κίνδυνο αυτό στο μέτρο του δυνατού. Δεδομένου ότι κάθε ανθρώπινος οργανισμός είναι διαφορετικός, η κλινική εμπειρία του ιατρού στη λήψη του ιστορικού και στην εκτέλεση των κατάλληλων διαγνωστικών εξετάσεων παίζει σημαντικό ρόλο στον εντοπισμό «ευπαθών» ατόμων που χρήζουν εξατομικευμένης επιθετικότερης αντιμετώπισης. Επίσης, εξαιρετικής σημασίας είναι η τακτική παρακολούθηση των ατόμων αυτών, ώστε να εντοπίζονται έγκαιρα οι επιπλοκές της αθηροσκλήρωσης, ενδεχόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες από τη χορηγούμενη αγωγή και να ενισχύονται οι προσπάθειες του ασθενούς για απώλεια βάρους, υγιεινή διατροφή, αποφυγή του καπνίσματος και τακτική άσκηση. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η αγαστή συνεργασία ιατρού και ασθενούς με στόχο τη βέλτιστη υγεία των πασχόντων και την αποφυγή δυσάρεστων επιπλοκών.
2. Τι είναι το Holter Ρυθμού
Τι είναι το Holter Ρυθμού:
Το Holter Καρδιακού Ρυθμού [24ωρη καταγραφή ηλεκτροκαρδιογράφηματος (ΗΚΓ), Holter ΗΚΓ ή Holter «καρδιάς»] αποτελεί μια ιατρική εξέταση που πραγματοποιείται από καρδιολόγο με σκοπό τη διάγνωση, τη μελέτη και την παρακολούθηση των καρδιακών αρρυθμιών. Οι αρρυθμίες της καρδιάς συχνά έχουν διαλλείπουσα φύση, με αποτέλεσμα η εξέταση του ασθενούς στο ιατρείο και το ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας συχνά να μην αποκαλύπτουν τη διάγνωση. Με το Holter Ρυθμού μπορούμε να έχουμε στη διάθεσή μας συνεχή καταγραφή του ΗΚΓ για ένα ή περισσότερα 24ωρα με αποτέλεσμα να αυξάνεται η πιθανότητα εντοπισμού της αρρυθμίας. Έτσι ο θεράπων ιατρός θα οδηγηθεί στη σωστή διάγνωση και θα μπορέσει να προτείνει την κατάλληλη αντιμετώπιση του ασθενούς.
Γιατί να κάνω Holter Ρυθμού:
Η εξέταση παραγγέλνεται από τον ιατρό όταν υπάρχει υποψία για παρουσία αρρυθμία που δεν μπορεί να εντοπισθεί από την εξέταση στο ιατρείο. Όταν υπάρχουν συμπτώματα συμβατά με αρρυθμία, όπως αίσθημα προκάρδιων παλμών (αίσθημα αρρυθμίας, διαλείψεις στον παλμό, παύσεις, έντονοι καρδιακοί κτύποι), βραδυκαρδία, ταχυκαρδία ή απώλεια αισθήσεων, το Holter Ρυθμού αποτελεί πολύτιμη εξέταση για τη διάγνωση. Με το Holter Ρυθμού μπορούν να εντοπισθούν διάφορες καρδιακές αρρυθμίες, όπως έκτακτες συστολές, κολπική μαρμαρυγή, υπερκοιλιακές ή κοιλιακές αρρυθμίες, παύσεις, διαταραχές της αγωγής της καρδιάς, βραδυκαρδία κ.α. Παράλληλα, μπορεί να ποσοστικοποιηθέι το αρρυθμιολογικό φορτίο (δηλαδή η συχνότητα των αρρυθμιών στο 24ωρο), να γίνει παρακολούθηση των ασθενών και να αξιολογηθεί το αποτέλεσμα της θεραπείας. Συχνά, το Holter Ρυθμού έχει ένδειξη και σε ασυμπτωματικά άτομα που έχουν μεγάλη πιθανότητα εκδήλωσης επικίνδυνων αρρυθμιών, όπως λ.χ. ασθενείς με στεφανιαία νόσο και έμφραγμα μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, μυοκαρδιοπάθειες, βαλβιδοπάθειες, σύμπλοκες συγγενείς καρδιοπάθειες κλπ. Το Holter Ρυθμού αυξάνει την πιθανότητα καταγραφής μιας αρρυθμίας, αλλά δεν εξαντλεί πάντα τη διαγνωστική διερεύνηση: ένα αρνητικό αποτέλεσμα σε άτομο με αυξημένη υποψία θα οδηγήσει ενδεχομένως σε συμπληρωματικό διαγνωστικό ελεγχο ή σε επανάληψη της εξέτασης.
Πώς γίνεται το Holter Ρυθμού:
Στην πράξη η συσκευή τοποθετείται και αφαιρείται στο ιατρείο, αλλά η καταγραφή λαμβάνει χώρα στο φυσικό περιβάλλον του ασθενούς υπό κανονικές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας, ώστε να μη στερείται αντικειμενικότητας ως προς την καθημερινότητα του εξεταζόμενου. Το ηλεκτρικό σήμα της καρδιάς λαμβάνεται από κατάλληλα αυτοκόλλητα που τοποθετούνται στο στήθος του εξεταζόμενου και συνδέονται με καλώδια με το καταγραφικό που φέρει ο εξεταζόμενος μαζί του όλο το 24ωρο. Η συσκευή έχει μικρό μέγεθος και βάρος ώστε να μην εμποδίζει τις καθημερινές δραστηριότητες και να μην γίνεται έντονα αντιλητή από τον εξεταζόμενο. Η εξέταση είναι ανώδυνη και ακίνδυνη, καθώς η συσκευή καταγράφει, αλλά δεν εκπέμπει ηλεκτρικό σήμα. Συνοψίζοντας, το Holter Ρυθμού αποτελεί μια εξιδεικευμένη καρδιολογική εξέταση με στόχο τον εντοπισμό και τη διάγνωση των καρδιακών αρρυθμιών σε συμπτωματικά άτομα, την παρακολούθηση της κλινικής πορείας ασθενών με γνωστή αρρυθμία και την πρόληψη επικίνδυνων αρρυθμιών σε ασθενείς υψηλού κινδύνου. Είναι ένας απλός και αποτελεσματικός τρόπος παρακολούθησης του καρδιακού ρυθμού στο φυσικό περιβάλλον του ασθενούς και αποτυπώνει με ακρίβεια τη λειτουργία της καρδιάς στην καθημερινότητα του εξεταζόμενου, ώστε να οδηγήσει στη βέλτιστη αντιμετώπιση των αρρυθμιών.
3. Τι είναι το Triplex (Υπέρηχο) Καρδιάς
Τι είναι το Triplex Καρδιάς:
Το Triplex Καρδιάς (υπερηχογράφημα καρδιάς ή ηχωκαρδιογράφημα) αποτελεί μια ιατρική εξέταση που πραγματοποιείται από καρδιολόγο με σκοπό τη μελέτη της δομής και της λειτουργιάς της καρδιάς. Η εξέταση γίνεται με κατάλληλη συσκευή η οποία εκπέμπει υπερήχους και μπορεί να αναλύσει το σήμα που λαμβάνει και να το μετατρέψει σε εικόνα. Η εικόνα αυτή μελετάται από τον χειριστή ιατρό, ώστε να διαγνώσει παθήσεις της καρδιάς που επηρεάζουν το μέγεθος, το σχήμα και τη λειτουργικότητα των διαφόρων τμημάτων της.
Γιατί να κάνω Triplex Καρδιάς:
Η εξέταση παραγγέλνεται από τον ιατρό όταν υπάρχει υποψία για παρουσία καρδιακής πάθησης. Όταν υπάρχουν συμπτώματα συμβατά με καρδιοπάθεια, όπως πόνος στο στήθος (προκάρδιος πόνος, στηθάγχη), δύσπνοια, αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία ή απώλεια αισθήσεων, αποτελεί πολύτιμη εξέταση για τη διάγνωση πιθανής νόσου. Συνήθως προηγείται η λήψη ιστορικού, η κλινική εξέταση του ασθενούς και με βάση τα ευρήματα που προκύπτουν (π.χ. φύσημα της καρδιάς) προχωρούμε στο Triplex. Με το Triplex Καρδιάς μπορούν να εντοπισθούν διάφορες καρδιακές παθήσεις όπως στεφανιαία νόσος με έμφραγμα μυοκαρδίου, περικαρδιακή συλλογή (λ.χ. σε περικαρδίτιδα), παθήσεις των καρδιακών βαλβίδων (στένωση ή ανεπάρκεια αορτικής και μιτροειδούς βαλβίδας, πρόπτωση μιτροειδούς κ.α.), συγγενείς καρδιοπάθειες (δίπτυχη αορτική βαλβίδα, μεσοκολπική ή μεσοκοιλιακή επικοινωνία κ.α.), καρδιακή ανεπάρκεια, μυοκαρδιοπάθειες κλπ. Είναι επίσης χρήσιμη εξέταση για την τακτική παρακολούθηση ασθενών με καρδιοπάθεια, καθώς και για τον προληπτικό έλεγχο ατόμων που πρόκειται να συμμετάσχουν σε αθλητικές δραστηριότητες.
Πώς γίνεται το Triplex Καρδιάς:
Στην πράξη η εξέταση πραγματοποιείται στο ιατρείο με χαμηλό φωτισμό. Ο εξεταστής τοποθετεί την συσκευή υπερήχων στο στήθος του ασθενούς σε διάφορες θέσεις ώστε να λάβει την πληροφορία που επιθυμεί. Ο χρόνος της εξέτασης ποικίλει και εξαρτάται από το ιστορικό του ασθενούς και την πάθηση που μελετάται. Η εξέταση είναι ανώδυνη, το μόνο που αισθάνεται ο ασθενής είναι μια ελαφρά πίεση στα σημεία που τοποθετείται η συσκευή εκπομπής υπερήχων. Επίσης, οι υπέρηχοι που χρησιμοποιούνται είναι ακίνδυνοι για το ανθρώπινο σώμα. Στο Triplex Καρδιάς δεν χρησιμοποιείται ραδιενέργεια.
Συνοψίζοντας, το Triplex Καρδιάς αποτελεί μια εύχρηστη, ασφαλή και ανώδυνη μέθοδο, που επιτρέπει με ακρίβεια τη διάγνωση πολλών καρδιακών παθήσεων, τον καθορισμό της βαρύτητας αυτών και τη διαχρονική παρακολούθηση των ασθενών με καρδιακή νόσο. Όταν εφαρμόζεται σε ασθενείς με την κατάλληλη ένδειξη (όπως προκύπτει από το ιστορικό καρδιακής πάθησης, την παρουσία συμπτωμάτων ή κλινικών σημείων καρδιοπάθειας, ή για προληπτικό έλεγχο) αποτελεί μέθοδο που παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για την καρδιακή λειτουργία.
4. Νόσος από Κορωνοϊό 19 (COVID-19) και Καρδιαγγειακά Νοσήματα
Η παγκόσμια πανδημία της νόσου από το νεώτερο στέλεχος κορωνοϊού (το αρχικά επονομαζόμενο 2019-nCoV) βρίσκεται εν εξελίξει και η ιατρική κοινότητα συλλέγει και επεξεργάζεται πληροφορίες και δεδομένα με στόχο την καλύτερη κατανόηση της φυσικής πορείας της νόσου από κορωνοϊό (Corona Virus Disease 2019, COVID-19).[1] Σε αυτό το πλαίσιο έχει φανεί ότι η προσβολή από αυτόν τον ιό μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση μιας σοβαρής μορφής νόσου, του συνδρόμου αναπνευστικής δυσχέρειας (εξ ου και η μετονομασία του ιού σε: Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2, SARS–CoV-2), η οποία συνδέεται με επιπλοκές από το καρδιαγγειακό σύστημα.[2]
Η νόσος COVID-19 πολλές φορές διαδράμει με ήπια συμπτώματα και οι πάσχοντες αναρρώνουν χωρίς σοβαρές επιπλοκές, εντούτοις, υπάρχουν περιπτώσεις σοβαρής λοίμωξης με ανάγκη για νοσηλεία, διασωλήνωση αναπνευστικού και δυσμενή κλινική πορεία, που μπορεί να καταλήξει στο θάνατο. Συνήθως, βαριά κλινική εικόνα εμφανίζεται σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας με σοβαρές συνυπάρχουσες παθήσεις (συμπεριλαμβανομένου καρδιαγγειακών παθήσεων) αν και έχουν καταγραφεί σοβαρά περιστατικά και σε νεώτερης ηλικίας ασθενείς με COVID-19.
5. Διερεύνηση του υπερτασικού ασθενούς
Η αρτηριακή υπέρταση (ΑΥ) αποτελέι μια από τις συχνότερες παθολογικές καταστάσεις στο σύγχρονο κόσμο με ολοένα και αυξανόμενη επίπτωση στον πληθυσμό. Ως ΑΥ ορίζεται η σταθερή αύξηση της αρτηριακής πίεσης (ΑΠ). Συστολική («μεγάλη») ΑΠ > 140 mmHg και/ή διαστολική («μικρή») ΑΠ > 90 mmHg (όταν αυτή μετράται στο ιατρείο), που παραμένει αθεράπευτη επί μακρόν, έχει ως επακόλουθο βλάβη στα αγγεία του οργανισμού με τελικό αποτέλεσμα εμφάνιση επιπλοκών από όργανα-στόχους της υπέρτασης, όπως η καρδιά (έμφραγμα μυοκαρδίου, στηθάγχη, καρδιακή ανεπάρκεια), οι νεφροί (χρόνια νεφρική νόσος), τα αγγεία του εγκεφάλου (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), τα αγγεία των άκρων (περιφερική αρτηριοπάθεια), οι οφθαλμοί κλπ. Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της ΑΥ με κατάλληλα υγιεινοδιαιτητικά και φαρμακευτικά μέτρα, όταν αυτή ακόμα βρίσκεται σε ασυμπτωματική μορφή, είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την πρόληψη των επιπλοκών και την εξασφάλιση καλής καρδιαγγειακής υγείας των ασθενών.
Δείτε περισσότερα άρθρα ΕΔΩ
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΙ ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
Χρήστος Μιχαλακέας
Αγίου Αντωνίου 120 & Υμηττού
15235, Βριλήσσια
2130233872 - 6947027041
