Ο ερχομός των Χριστουγέννων και της πρώτης ημέρας του χρόνου είναι ιδανική ευκαιρία για περισσότερη ποιοτική επαφή και μάθησης μέσω παιχνιδιού.
Μην χάσετε καμία τέτοια ευκαιρία. Δεξιά και αριστερά γίνονται πολύ ωραίες δραστηριότητες σε δήμους, δημιουργικά εργαστήρια, αθλητικούς ομίλους κλπ με επίκεντρο τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Προγραμματίστε τις διακοπές σας κάνοντας τέτοιες δραστηριότητες μαζί με το παιδί. Κάντε διαφορετικά πράγματα μαζί με το παιδί, που πριν το φορτωμένο ωράριο δεν σας άφηνε.
Εκμεταλλευτείτε την μαγεία των Χριστουγέννων, τους μελωδικούς ήχους που βγάζουν τα τρίγωνα και τα μουσικά όργανα, βρεθείτε ανάμεσα από φωτάκια που αναβοσβήνουν. Όλα αυτά από μόνα τους κάνουν την διάφορα και για τα περισσότερα παιδιά η εποχή των Χριστουγέννων δεν είναι τυχαία μια από τις αγαπημένες περιόδους του χρόνου!
Μια ωραία ιδέα είναι να κάνετε ημερολόγιο αντίστροφης μέτρησης, το οποίο θα περιλαμβάνει μια δραστηριότητα κάθε μέρα. Κάθε ημέρα θα ανοίγετε την ημερομηνία που διανύετε και θα ανακοινώνεται καινούρια δραστηριότητα της ημέρας.
Καταρχήν το γράμμα στον Άγιο Βασίλη. Τι και αν δεν ξέρουν ακόμα να γράφουν. Τι και αν έχουν ήδη γράψει στο σχολείο ένα γράμμα; Το γράμμα στον Άγιο Βασίλη θα μπορούσε να αποτελέσει μια οικογενειακή παράδοση. Όλοι μαζί γράφουμε τι θα θέλαμε να έχουμε για δώρο. Είναι μια τέλεια αφορμή για συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων και σωστός χρόνος για να μιλήσουμε στα παιδιά μας για τον υλικό και συναισθηματικό κόσμο. Βάλτε χριστουγεννιάτικη μουσική και ας πάρουν φωτιά τα μολύβια, οι μαρκαδόροι, οι μπογιές, τα πινέλα με πολλά χαμόγελα και συζητήσεις!
Τι άλλο από το να ψήσετε μαζί χριστουγεννιάτικα κουλουράκια, τα οποία μπορείτε να τα μετατρέψετε ή σε στολίδια ή απλά να τα τρώτε στο πρωινό σας το διάστημα των διακοπών. Όπως και να έχει ο Άγιος Βασίλης θα έρθει κουρασμένος και θα θέλει σίγουρα ένα ποτήρι ζεστό γάλα και δυο τρία μπισκότα, αφού σας αφήσει τα δώρα. Και πώς η μάθηση θα έρθει από μια τέτοια δραστηριότητα; Ζαχαροπλαστική για τα παιδιά σημαίνει διασκέδαση, μαθαίνουν καινούρια υλικά, αγγίζουν διάφορες υφές, ακολουθούν οδηγίες, πλάθουν, στολίζουν το δημιούργημα τους… Κάνουν υπομονή ώσπου να ψηθούν για να μπορούν να τα γευτούν!
Καταπληκτικές ιδέες μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο για κατασκευές από διάφορα υλικά. Είναι μια ευκαιρία για να διδάξουμε στα παιδιά το κομμάτι της ανακύκλωσης και πόσο σημαντικό είναι να το θυμούνται πάντα. Ακόμα και στις κατασκευές! Ρολά από χαρτί, εφημερίδες, χάρτινα πιάτα και χάρτινες σακούλες, χρησιμοποιημένα μπουκάλια φελλοί, μανταλάκια και ότι άλλο μπορείτε να φανταστείτε ίσως γίνονται ένα όμορφο στολίδι, μια γιορτινή κάρτα κλπ. Κόψτε, κολλήστε, ζωγραφίστε, τυλίξτε… δημιουργήστε με την φαντασία σας.
Μα το παιδί μου δεν διαβάζει εξωσχολικά βιβλία… δημιουργήστε το σωστό περιβάλλον, οι γιορτές σας δίνουν αυτή την ευκαιρία. Όλο και κάποιο χριστουγεννιάτικο παραμύθι θα υπάρχει στην βιβλιοθήκη του παιδιού σας. Και αν δεν υπάρχει είναι μια καλή αφορμή να πάτε μαζί να διαλέξει μόνο του ένα. Ίσως δεν το έχετε καταλάβει αλλά ήδη μέσα στο σπίτι σας βρίσκεται η πιο μαγική γωνία ανάγνωσης παραμυθιών… Είναι το σημείο που βρίσκεται το χριστουγεννιάτικο δέντρο… Απλώστε μαξιλάρες κάτω, χουχουλιάστε με τα παπλώματα, φτιάξτε ένα ζεστό γάλα και ξεκινήστε… Καθίστε αναπαυτικά και ακούστε με προσοχή και πάνω από όλα με ενθουσιασμό το παραμύθι που το παιδί σας επέλεξε… Διδάξτε του με το παράδειγμα σας… Διαβάστε του εσείς κάνοντας όσο πιο παραστατικά τις μαγικές λέξεις που διαβάζετε η ακόμα καλύτερα παίξτε ρόλους.
Προσπαθήστε να αποφύγετε την περίοδο των διακοπών να κάτσει το παιδί πολύ ώρα μπροστά από ένα τάμπλετ, κινητό ή ολόκληρα πρωινά μόνο του μπροστά από μια τηλεόραση. Αυτό που θα μπορούσατε να κάνετε είναι να δείτε οικογενειακώς μια χριστουγεννιάτικη ταινία. Στο τέλος συζητήστε για τα αγαπημένα σας σημεία.
Μουσική. Τα Χριστούγεννα είναι οι γιορτές που επιβάλλεται στο σπίτι να παίζουν γιορτινές μουσικές. Τραγούδησε όλοι μαζί, χορέψτε και πείτε τα κάλαντα.
Κάντε εκπλήξεις που πραγματικά θα τα ξαφνιάσουν. Οργανώστε μια βραδιά κατασκοπείας του Άγιου Βασίλη. Μεταφέρετε στρώματα, σλίπινγκ μπάγκ, κουβέρτες κ μαξιλάρια δίπλα από το χριστουγεννιάτικο δέντρο και αποκοιμηθείτε εκεί οικογενειακώς. Δημιουργήστε καταστάσεις που τα παιδιά θα ξαφνιαστούν, θα τις θυμούνται για πάντα και θα συζητάτε για πολύ καιρό.
Βγείτε έξω. Μια βόλτα στο δάσος για να μαζέψετε κουκουνάρια ή κλαδάκια που θα τα μετατρέψετε σε στολίδια δεν είναι κάτι που κάνετε κάθε μέρα. Κάντε το αυτές τις γιορτές.
Βόλτα στα χιονιά. Ντυθείτε όπως πρέπει και ξεκινήστε χιονοπόλεμο δίχως τέλος. Τρέξτε, παίξτε κυνηγητό, κάντε έλκηθρο… Ψάξτε για τον Ρούντολφ!
Θέατρο. Την περίοδο αυτή πολλές αξιόλογες παιδικές παραστάσεις υπάρχουν. Το θέατρο πέρα από μια μορφή διασκέδασης είναι μια πηγή γνώσης και μια τέλεια αφορμή για πολύ κουβέντα, ύστερα, γύρω από το τζάκι του σπιτιού σας.
Επισκεφθείτε φέτος ένα ορφανοτροφείο ή ίδρυμα ή οποιαδήποτε δομή που έχει ανάγκη από βοήθεια σε ότι μορφή και αν είναι αυτό. Ενισχύστε παιδιά που δεν έχουν οικογένεια ή παιδιά που περνάνε δύσκολα. Αποφύγετε να το κάνετε μόνο τις γιορτές. Αλλά ξεκινήστε, αν δεν το κάνετε ήδη, από τις φετινές. Ο καλύτερος τρόπος για να μπορεί το παιδί μας να κατανοήσει κάποια πράγματα είναι με το να βλέπει εμάς πως λειτουργούμε. Αφήστε το παιδί να επιλέξει μόνο του δικά του παιχνίδια τα οποία δεν παίζει πλέον αλλά είναι σε καλή κατάσταση. Μιλήστε στο παιδί σας πριν από την επίσκεψη και βάλτε στην ζωή σας αυτό το κομμάτι.
Η συγκεκριμένη γιορτή, για πολλά παιδιά παίρνει μια παραμυθένια μορφή! Τα παιδιά δεν μένουν για πάντα παιδιά. Καλό είναι λοιπόν να ενισχύσουμε αυτό το παραμύθι με την δική μας πιο ενεργή συμμετοχή, με ποιοτικό χρόνο, χαρά, χαμόγελα και εκπλήξεις. Μαζί με την χαρά και το παιχνίδι τα Χριστούγεννα είναι μια καταπληκτική περίοδο για μάθηση… μάθηση σε άλλη μορφή και φυσικά μαζί με τους γονείς… συζήτηση, γεύσεις, υφές, παραστάσεις, κατασκευές, μυρωδιές, μουσικές, βόλτες… μάθηση μέσω παιχνιδιού.
Έτσι και αλλιώς κανένα παιδί δεν θα έλεγε όχι σε ένα πανάκριβο παιχνίδι, αλλά θα είναι αυτό που θα θυμάται όταν τα χρόνια περάσουν;
Και μην ξεχάσετε το βράδυ πριν έρθει ο Άγιος Βασίλης να αφήσετε ένα ποτήρι γάλα και μερικά μπισκότα δίπλα από το δέντρο σας, μαζί με το παιδί… όπως επίσης μην ξεχάσετε αφού αποκοιμηθεί το μικρό σας να φάτε μερικά μπισκότα αφήνοντας ένα μισοφαγωμένο, μισό ποτήρι γάλα και αν θέλετε φτιάξτε αποτυπώματα μπότας με αλεύρι από το δέντρο σας ως το τζάκι…
Χρήση πιπίλας. Θα κάνει το παιδί μου να καθυστερήσει να μιλήσει;
Η απάντηση είναι μία. Η έρευνα είναι ασαφής.
Πολλοί νέοι γονείς αναρωτιούνται αν είναι τόσο κακό να χρησιμοποιούν τα μωρά τους πιπίλες. Γονείς μεγαλύτερων παιδιών αναζητούν πληροφορίες για το πως θα την κόψουν από τα μικρά τους, που ήδη την χρησιμοποιούν για καιρό.
Ψάχνοντας την βιβλιογραφία ή στο διαδίκτυο συναντάμε σχετικά θέματα με συμβουλές για νέους γονείς. Οι ειδικοί πάνω σε αυτό (παιδιοδοντίατροι, ψυχολόγοι, λογοπεδικοί, παιδιάτροι) αναλύουν ο καθένας απο την πλευρά τους τα υπέρ και τα κατά τα ναι και τα μη, τι επιτρέπεται και τι όχι.
Το σίγουρο είναι ένα. Όλα όσα γράφονται πάνω κάτω καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα.
Ας τα δούμε αναλυτικά.
-Το πιπίλισμα δεν ειναι απαραίτητα μια κακή συνήθεια αντιθέτως θεωρείται φυσιολογικό αντανακλαστικό αφου σε πολλούς υπερήχους έχει παρατηρηθεί ότι το μωρό πιπιλά το δάχτυλό του.
-Έρευνες λένε οτι η χρήση πιπίλας ως τους 12 μήνες του μωρού συντελεί στην αποφυγή του συνδρόμου αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. Αυτό γιατί τα μωρά που κοιμούνται με πιπίλα δεν έχουν τόσο βαθύ ύπνο και ξυπνάνε πιο εύκολα.
-Η πιπίλα δεν μπορεί να αντικαταστήσει την θηλή της μαμάς.
Οι λιλιπούτιοι φίλοι μας ειναι πολύ έξυπνοι για να μπερδεύουν την πλαστική και άοσμη πιπίλα με την μυρωδιά και την μαλακή θηλή της μαμάς που τα τρέφει με τόση αγάπη. Απλά δεν μπερδεύουμε αυτά τα δύο μέχρι το παιδί να γίνει 30-40 ημερών, ώστε να εδραιωθεί ευκολότερα ο θηλασμός.
-Η χρήση πιπίλας σε στρεσογόνες καταστάσεις ειναι η σωτηρία του μωρού αλλά και των γονιών. Λειτουργεί αγχολυτικά σε περιπτώσεις όπως ο εμβολιασμός, ο ύπνος ή κάτι που εκνεύρισε το μωρό μας.
-Η παρατεταμένη χρήση της πιπίλας μπορεί να προκαλέσει ορθοδοντικά προβλήματα όπως αυξημένη πρόταξη της άνω γνάθου ή και πρόσθια χασμοδοντία (κενό κατά το κλείσιμο του στόματος ανάμεσα στα άνω και κάτω μπροστινά δόντια). Αυτά τα ορθοδοντικά προβλήματα τις περισσότερες φορές διορθώνονται αυτόματα εάν η πιπίλα διακοπεί έγκαιρως. Στην αντίθετη περίπτωση διορθώνονται με ορθοδοντική θεραπεία.
-Ερευνητές συνδέουν την πιπίλα με τις συχνές ωτίτιδες και αυτό γιατί ,το συνεχές ρούφηγμα της πιπίλας μπορεί να διευρύνει υπερβολικά τους ακουστικούς σωλήνες, που σημαίνει οτι θα επιτρέπει να διεισδύσουν στο αυτί του παιδιού οι εκκρίσεις από το λαιμο , έτσι μολύνεται το αυτί και δημιουργούνται ωτίτιδες.
Πολλές μελέτες έχουν εξετάσει την παρατεταμένη χρήση της πιπίλας και την επίδρασή της στην ομιλία και στον λόγο. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ένα συσχετισμό και άλλες όχι.
-Έχοντας απασχολημένο το στόμα και την γλώσσα του μωρού με την πιπίλα, μειώνονται δραματικά οι ευκαιρίες να φλυαρήσει, να μιμηθεί ήχους, συλλαβές ή και λέξουλες, πράγμα σημαντικό για την εξέλιξη του λόγου.
-Επίσης η χρήση πιπίλας δεν επιτρέπει την σωστή κινητικότητα και στάση της γλώσσας, μην αφήνοντάς την να αναπτυχθεί όπως θα έπρεπε.
-Η παρατεταμένη χρήση πιπίλας ή το πιπίλισμα του δαχτύλου μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην στοματική κοιλότητα και στην ευθυγράμμιση των δοντιών.
Αν και η έρευνα είναι ασαφής, οι δικές μου συμβουλές ως λογοπεδικός αλλα και ως μητέρα είναι οι εξής :
-Σε καμία περίπτωση να μην ενθαρρύνετε το μωρό σας να χρησιμοποιεί πιπίλα.
-Διακόψτε την πιπίλα όσο πιο νωρίς μπορείτε.
-Χρησιμοποιήστε την εξ’αρχής μόνο για να αποκοιμηθεί το μωρό. Μόλις αυτό αποκοιμηθεί, βγάλτε την από το στόμα.
-Όταν το μικρό σας ξυπνήσει και θέλει να βγει απο την κούνια βγάλτε του την πιπίλα . Έτσι σιγά σιγά μαθαίνει ότι την πιπίλα την έχει μόνο στον ύπνο και μόνο μέσα στην κούνια .
-Χρησιμοποιήστε σωστές ορθοδοντικές πιπίλες. Αποφεύγετε τις πιπίλες που αποτελούνται απο δύο ή τρία κομμάτια. Προτιμάτε τις μονοκόμματες, αυτές που εχουν οπές στο περίβλημά τους έτσι ώστε να μειώνονται οι πιθανότητες πνιγμού. Με την παραμικρή φθορά αντικαταστήστε την παλιά με μια καινούρια.
-Βγάζετέ του την πιπίλα απο το στόμα όταν προσπαθεί να μιλήσει. Μην αφήνετε το παιδί να βάζει την πιπίλα στο πλάι και να προσπαθεί να μιλήσει.
Πως όμως θα κόψουμε την πιπίλα ;
Η πιπίλα για τα περισσότερα παιδιά συμβολίζει την ασφάλεια, το μέσω με το οποίο ηρεμούν. Αυτό και μόνο θα πρέπει να μας κάνει πολύ προσεκτικούς για τον τρόπο που θα την κόψουμε αφού για το παιδί μας θα είναι μια σημαντική μετάβαση.
– Την περίοδο αυτή μην επιχειρήσετε να “κόψετε” και κάτι άλλο πχ πάνα. Επιλέξτε μια περίοδο χωρίς εντάσεις γενικότερα (μην επιλέξετε πχ να κόψετε την πιπίλα μια εβδομάδα πριν το ξεκίνημα του παιδικού σταθμού, μόλις μετακομίσετε σε νέο σπίτι ή μολις αρχίζει να βγαίνει ακόμα ένα δοντάκι).
-Όπως σε κάθε μετάβαση έτσι και τώρα θα πρέπει πρώτα εμείς οι ίδιοι να είμαστε έτοιμοι και σίγουροι οτι το μικρό μας θα τα καταφέρει δείχνοντας του εμπιστοσύνη.
-Προμηθευτείτε παραμυθάκια με θέμα το κόψιμο της πιπίλας και ξεκινήσετε να τα διαβάζετε λίγο καιρό πριν την έναρξη της διαδικασίας. Δημιουργήστε μόνοι σας παραμύθια που να αφορούν αυτό το θέμα.
-Ενισχύετε όλα τα θετικά που έχει το παιδί σε σχέση με το οτι μεγάλωσε και αλλάξανε πολλά πράγματα πχ. “βλέπω οτι τα καταφέρνεις μια χαρά μόνος σου με το κουτάλι”, “μεγαλώσες αρκετά και μπορείς πλέον μόνος σου να βγάζεις τα παπούτσια σου”. Σε καμία περίπτωση μην κοροïδεύετε το παιδί λέγοντας πχ “μα καλά μωρό είσαι και ζητάς πάλι την πιπίλα;” .και φυσικά σε περίπτωση που παρατήσει από μόνο του κάπου την πιπίλα μείνετε σε αυτό λέγοντάς του το πόσο υπερήφανοι είστε που το παιδί σας μεγάλωσε και δεν έχει τόσο ανάγκη πλέον την πιπίλα.
-Αντικαταστήστε την πιπίλα με ένα άλλο “νάνι” που ίσως το παιδί μπορεί μόνο του να διαλέξει. Μαζί με αυτό αλλάξτε λίγο την βραδινή ρουτίνα κάνοντας περισσότερες αγκαλιές, σιγοτραγουδώντας ένα νέο νανούρισμα, διαβάζοντας παραπάνω παραμύθια, κάνοντας στο παιδί χαλαρωτικό μασάζ.
-Την εβδομάδα που θα κόψετε την πιπίλα κουράστε σωματικά περισσότερο το παιδί σας κατά την διάρκεια της ημέρας με βόλτες, περπάτημα, αθλητισμό κλπ. Έτσι το βράδυ θα είναι πολύ κουρασμένο και θα αποκοιμηθεί ευκολότερα.
-Αν δεν έχετε καταφέρει να κόψετε την πιπίλα μεταξύ δύο – δυόμιση ετών δρομολογήστε το. Κάποιες έρευνες δείχνουν οτι τυχών ορθοδοντικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί, διορθώνονται μόνα τους, με την διακοπή της, μέχρι αυτήν την ηλικία.
-Όταν εκνευριστεί για κάτι και αρχίζει να αναζητά την πιπίλα απασχολήστε το με κάτι άλλο, αποσπάστε την προσοχή του, κάντε ένα περίπατο η κάτι που ξέρετε οτι το ευχαριστεί. Μάθετε στο παιδί σας οτι υπάρχουν και άλλοι τρόποι χαλάρωσης. Ακούμε το αγαπημένο μας τραγούδι ή τραγουδάμε το αγαπημένο μας τραγούδι, κάνουμε μασάζ, κάνουμε ένα ζεστό μπανάκι.
Για κανενα λόγο μην μπείτε σε πανικό. Παραμείνετε ήρεμοι.
Πολλοί γονείς τρύπανε τις πιπίλες για να μην δίνουν στο παιδί την ίδια ευχαρίστηση, και στη συνέχεια την κόβουν. Μερικοί μιλάνε στα παιδιά τους για την νεράιδα των δοντιών. Άλλοι γονείς κάνουν αποχαιρετισμό μαζί με το παιδί στην πιπίλα, πετώντας την. Όπως και να έχει το πιο σημαντικό από όλα είναι να έχουν προετοιμαστεί οι ίδιοι πολύ καλά αλλά να έχουν προετοιμάσει και το παιδί.
Να θυμάστε :
Όσο πιο νωρίς κόβεται η πιπίλα τόσο πιο εύκολα έρχεται το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Η πιπίλα κόβεται εύκολα μια και καλή. Μην κάνετε πίσω.
Σημαντικό!
Πριν αγοράσετε την πρώτη του πιπίλα σκεφτείτε αν την έχει πραγματικά τόσο μεγάλη ανάγκη.
Σχολική ετοιμότητα
Για όλα τα παιδιά η περίοδος από την γέννηση τους μέχρι τα 6 τους χρόνια, είναι η πιο καθοριστική για την διαμόρφωση της προσωπικότητας τους. Όλοι οι γονείς έχουν λίγο πολύ ανησυχία για το αν θα τα καταφέρει το παιδί τους στην πρώτη δημοτικού και σε αυτή την μεγάλη αλλαγή σελίδας στην ζωή του. Πως θα είμαστε όμως σίγουροι αν το παιδί μας είναι έτοιμο για αυτή την νέα αρχή;
Η Σχολική ετοιμότητα είναι η συνολική ωριμότητα που διαθέτει ένα παιδί
(σωματική, πνευματική – γνωστική – συναισθηματική – κοινωνική) και ορίζει αν είναι έτοιμο το παιδί για να πάει πρώτη δημοτικού.
Η πρώτη δημοτικού αποτελεί θεμέλιο λίθο για την γενικότερη μαθησιακή εξέλιξη κάθε παιδιού. Εκτός από την κατάλληλη ηλικία το παιδί πρέπει να έχει αποκτήσει συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις έτσι ώστε να είναι σε θέση να αναπτύξει νέες δεξιότητες και γνώσεις. Αυτό είναι και η σχολική ετοιμότητα!
Βασικά κομμάτια δεξιοτήτων που θα πρέπει να έχει κατακτήσει το παιδί κατά την είσοδο του στην πρώτη δημοτικού
– Το παιδί θα πρέπει να έχει την ικανότητα να λειτουργήσει κοινωνικά στο σχολείο και να συμμετάσχει σε κοινές δραστηριότητες.
– Να έχει έντονο ενδιαφέρον για μάθηση.
– Να έχει καλή ικανότητα επαφής και προσαρμογής.
– Να ακολουθεί όρια και κανόνες.
– Να έχει ικανότητα να σκέφτεται πάνω σε προβλήματα που προκύπτουν και να βρίσκει μόνο του λύσεις γι αυτά.
– Να συνεργάζεται μ άλλα παιδιά σε ομαδικές εργασίες και παιχνίδια.
– Να αρθρώνει σωστά όλους τους ήχους της γλώσσας μας.
– Να έχει άρτια φωνολογία, μορφολογία, σύνταξη, σημασιολογία και πραγματολογία. Να έχει πλούσιο λεξιλόγιο, να χρησιμοποιεί σωστά τους συντακτικούς και γραμματικούς κανόνες όταν μιλά και να έχει σωστή φωνολογική ενημερότητα .
– Να είναι σε καλό επίπεδο η περιγραφική και αφηγηματική ικανότητα .Να μπορεί να εκφράζεται κατανοητά, να μπορεί να μεταφέρει πληροφορίες που είδε άκουσε και έζησε , με σωστέ δομημένο λόγο έχοντας αρχή μέση και τέλος αυτό που λέει.
– Να έχει επαρκώς αναπτυγμένη την κριτική του ικανότητα.
– Να αναγνωρίζει τα γράμματα, και να αντιστοιχεί σωστά φώνημα με γράφημα.
– Να μπορεί να συντονίζει το μάτι με το χέρι του ,γράφοντας με σωστή φορά τα γράμματα.
– Να διατηρεί σωστή λαβή στο μολύβι και να χειρίζεται με επιδεξιότητα εργαλεία (π.χ. ψαλίδι).
– Να συνδέει ήχους με συλλαβές.
– Να μπορεί να αποστηθίσει πχ ποιήματα.
– Να αυτοεξυπηρετείται να τρώει, να ντύνεται, να πλένεται και να χρησιμοποιεί την τουαλέτα μόνο του.
– Να ακολουθεί σύνθετες οδηγίες.
– Να έχει καλή μνήμη και ικανότητα συγκέντρωσης.
– Να παρακολουθεί δραστηριότητες που κάνουν οι άλλοι.
– Να ακούει προσεκτικά μια δραστηριότητα με διάρκεια.
– Να αντιγράφει και να να σχεδιάζει.
– Να χρωματίζει σε πλαίσιο.
– Να είναι προσανατολισμένο χωροχρονικά. Να γνωρίζει εποχές, ημέρες, μήνες, χρονική διάρκεια (πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, βράδυ).
-Να γνωρίζει σχήματα , χρώματα.
-Να γνωρίζει βασικές αντίθετες έννοιες.
– Να ξεχωρίζει δεξί – αριστερό.
– Να ξεχωρίζει κατηγορίες / ζώων, φρούτων, λαχανικών, γλυκές αλμυρές γεύσεις κλπ.
– Να ξεχωρίζει από τι υλικό αποτελείται κάθε αντικείμενο(πλαστικό, χαρτί, σίδερο κ.λ.π).
– Να έχει την αντίληψη περιεχομένου, μεγεθών, μορφών και ποσοτήτων.
– Να έχει καλή ακουστική και οπτική μνήμη.
– Να χρησιμοποιεί ψαλίδι σωστά.
– Να κινείται με σιγουριά και με αυξανόμενο έλεγχο και συντονισμό.
-Να έχει καλή οπτική αντίληψη.
Αν κάποιο παιδί δεν έχει κατακτήσει πολύ μικρό μέρος των παραπάνω δεξιοτήτων δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να προχωρήσει στην πρώτη δημοτικού αλλά καλό θα ήταν να αξιολογηθεί πρώτα από έναν ειδικό.
Αν στερείται των περισσοτέρων απ’ αυτά τότε πιθανότατα δεν θα μπορεί να ανταποκριθεί στις σχολικές του υποχρεώσεις και η σχολική του επίδοση θα είναι χαμηλή. Έτσι θα δημιουργήσει χαμηλή αυτοεκτίμηση, μαθησιακές δυσκολίες και είναι πιθανόν να παρουσιάσει
άρνηση για το σχολείο, απείθαρχη συμπεριφορά ή και ψυχοσωματικά προβλήματα.
Σε περίπτωση που εντοπίσουμε έγκαιρα τις αδυναμίες ενός παιδιού, τότε ξεκινά θεραπευτικό πρόγραμμα για να καλύψει τις δυσκολίες του και να ενταχθεί ομαλά στην πρώτη δημοτικού. Αν ο χρόνος είναι μικρός και οι δυσκολίες μεγάλες , τότε προτείνεται η επαναφοίτηση του παιδιού στο νήπιο. Είναι προτιμότερο να επαναφοιτήσει ένα παιδί στο νήπιο παρά να προχωρήσει την πρώτη δημοτικού και να βιώσει εκεί την αποτυχία (κακή επίδοση, αποκλεισμό, κοροϊδία) και συνάμα να μην μπορεί να καλύψει τις αδυναμίες του.
Πολλοί γονείς διστάζουν στο άκουσμα του να επαναλάβει το παιδί τους το νήπιο . Θεωρούν ότι κάτι τέτοιο όχι μόνο δεν θα βοηθήσει το παιδί αλλά θα το επηρεάσει κ αρνητικά σε σχέση με το ότι το παιδί, θα δει τους συμμαθητές του κ τους φίλους του να προχωράνε και το ίδιο να μένει πίσω με τα “μικρά”.
sxolikiΤι μπορεί όμως να συμβεί αν ένα παιδί περάσει στην πρώτη δημοτικού χωρίς να είναι έτοιμο; Πως θα διαχειριστεί τη δυσκολία του και πως θα αντιδράσουν οι συμμαθητές; τι μπορεί να προκληθεί στον ψυχισμό του όταν βλέπει οτι δεν μπορεί να κατανοήσει πράγματα που ο διπλανός του τα μαθαίνει με χαρά και αγωνιά να μάθει τα παρακάτω; Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ισορροπία και απόλυτη αρμονία στον ψυχισμό του παιδιού και αυτό πρέπει να το φροντίσει ο γονιός αφού αυτός είναι που παίρνει την απόφαση της επαναφοίτησης. Είναι προτιμότερο να συντονιστεί ο γονιός με τη νηπιαγωγό και τον θεραπευτή και να δώσουν μια κοινή εξήγηση παράλληλα στο παιδί που επαναφοιτεί.
Έτσι το παιδί θα μπορεί να έχει τον χρόνο να κατακτήσει πράγματα και να έρθει στο επίπεδο που η σχολική ετοιμότητα ορίζει, παρά να κινδυνέψει η γενικότερη μαθησιακή εξέλιξη του και να επηρεαστεί αρνητικά η ψυχολογία του.
Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι φυσικά η ηλικία δεν θα μπορούσε να είναι το μοναδικό κριτήριο για την έναρξη του παιδιού στην πρώτη δημοτικού. Πέραν λοιπόν της ιατρικής ετοιμότητας (έλεγχος από οφθαλμίατρο – παιδίατρο – ωτοριν/γο ) που θα πρέπει να εξετάσουμε, θα πρέπει να παρακολουθούμε από κοντά ως τα 6 χρόνια του παιδιού και την σχολική ετοιμότητα σε επίπεδο συναισθηματικό – κοινωνικής ανάπτυξης και δεξιοτήτων που είναι απαραίτητες για την ομαλή είσοδο του παιδιού στην πρώτη δημοτικού.
Η πρώτη δημοτικού είναι έτσι και αλλιώς ένα στάδιο μετάβασης ‘‘σταθμός’’ για όλα τα παιδιά. Eντοπίζοντας νωρίς δυσκολίες, προλαμβάνοντας τυχόν αδυναμίες του παιδιού, φροντίζουμε για την ομαλή πορεία της μαθησιακής του εξέλιξης καθώς και της ισορροπίας στον ψυχισμό του.
Για να έχουμε καλούς μαθητές, πρώτα πρέπει να έχουμε μαθητές που να μπορούν να δεχτούν γνώση και να την αφομοιώσουν!
